Денис Теннің жарқын бейнесі мен жеңісі
Жас, болашағы зор, қазақстандық мәнерлеп сырғанаудың үміті. Денистің алдында барлық өмірі, жаңа қызықты жобалар, жарыстар, жеңістер болды. Қазақстанның спорт, мәдениет және өнер саласы үшін тағы қанша жұмыс істей алатынын білдік. Алайда, өкініштісі тағдыр басқаша шешті…
Денис Тен - мәнерлеп сырғанаудан Қазақстанның бес дүркін чемпионы, Әлем чемпионаттарының үш дүркін жеңімпазы, Сочи-2014 Қысқы Олимпиада ойындарының қола жүлдегері. Ол Халықаралық конькимен жүгірушілер одағының рейтингінде үздік он спортшының қатарына кірді және ең күрделі элемент-бильманді оңай орындаған санаулы мәнерлеп сырғанаушы ерлердің бірі болды.
Денис Тен 1993 жылы 13 маусымда Алматы қаласында дүниеге келген. Ерте жастан бастап ата-анасы ұлының спортқа деген бейімділігін, жан-жақтылығын байқаған. Керемет ән айтып, фортепианода ойнауды үйренді, би биледі, сурет салды және бір уақытта бірнеше спорт түрлерімен айналысты: теннис, акробатика, жүзу, каратэ және таэквондо. Болашақ чемпион коньки тебуге қызықты, сондықтан мәнерлеп сырғанаудан басқасын артта қалдырды.
2003 жылы Ресейлік бапкер Елена Буянова жас мәнерлеп сырғанаушыны Мәскеуге шақырды. 7 жылдан кейін Денис өзінің тұрғылықты жерін Лос-Анджелеске ауыстырады (АҚШ, Калифорния) және американдық Фрэнк Кэролл жаттықты. Бірақ бұрын ол өзінің шеберлігін көрсетіп, көптеген чемпионаттардың, олимпиадалардың, ойындардың көшбасшысы болды.
Денис Тен 12 жасында мәнерлеп сырғанаудан ересектер арасындағы Қазақстан чемпионатына қатысып, жеңімпаз атанды. 2009 жылы Лос-Анджелесте өткен Әлем чемпионатының қорытындысы бойынша ол Канадалық Ванкувердегі XXI қысқы Олимпиадаға Қазақстан үшін 2 жолдама алып, көшбасшылардың ондығына кірді. Д.Теннің марапаттар қоржынында беделді халықаралық жарыстардың бірнеше алтын, күміс және қола медальдары бар.
Мәнерлеп сырғанаумен қатар Денис Тен Қазақ спорт және туризм академиясында оқыды. Үздік диплом алып, білімін жалғастыруды жоспарлады. Спорттан бос уақытында мәнерлеп сырғанаушы фотоға түсіруді жақсы көретін. Оның Қазақстан актерлері мен спортшылары модель болған шығармашылық жұмыстарын әлеуметтік желілердегі арнайы парақшадан көруге болады. Ол музыка жазды, әндер орындады, өзін кинода сынап көрді.
Қазақстандық мәнерлеп сырғанаушының қайғылы қазасы болмаса, еңбектер мен жеңістер тізімі одан әрі өсетін еді. Денис Тен 2019 жылдың 19 шілдесінде Алматы ауруханаларының бірінде пышақ жарақатынан қан жоғалтудан қайтыс болды. Ол небәрі 25 жаста еді. Жас болашағы бар спортшының өлімі мәнерлеп сырғанау үшін де, жалпы Қазақстан үшін де орны толмас қайғыға айналды. Денисті соңғы сапарға шығарып салуға көптеген адамдар жиналды. Қазақстандықтар Д.Тенді және оның шығармашылығын жақсы көрді, олар спортшының жақындары мен туыстарына шын жүректен көңіл айтты.
Атақты мәнерлеп сырғанаушыны еске алу үшін оның шығармашылығына бей-жай қарамайтын адамдар түрлі іс-шаралар ұйымдастыра бастады. Олардың арасында Денис Тенді еске алуға арналған көрме бар, онда спортшының түсірген фотосуреттері, сондай-ақ Д.Теннің достары мен әріптестері жасаған арнайы бейнепроект бар. Көрме Алматы, Нұр-сұлтан қалаларында өтіп, Жапонияға аттанды. Қазақстанның көптеген қалаларында еске алу акциялары өтті. Денистің отбасы қайырымдылық қорының ашылуына бастамашы болды.
Санкт-Петербургтік мүсінші Матвей Макушкин қоладан Денис Тенге ескерткіш қойды. Мәнерлеп сырғанаушының мүсіні Алматыда Байсейітова мен Құрманғазы көшелерінің қиылысында орнатылды. Ал спортшы тұрған үйде мемориалдық тақта ашылды.
2019 жылдың ақпан айында "Денис Тен - величайшее шоу"деректі фильмі жарық көрді. Бұл конькимен жүгірушінің соңғы жұмысы болды. Фильм "Денис Тен және оның достары" мұз шоуы идеясының пайда болуы және оның жүзеге асырылуы туралы баяндалды.
Оның достары мен әріптестері ресейлік арналардың бірінде шыққан "мұзды ерітеді" телевизиялық жобасында чемпион туралы естеліктерімен бөлісті. Мәнерлеп сырғанау бойынша жаттықтырушы Татьяна Тарасова мен Елена Водорезова, еңбек сіңірген спорт шебері және продюсер Илья Авербух, қазақстандық актер Санжар Мәдиев Денистің қандай болғаны туралы айтып берді.
Денистің анасының қатысуымен Оксана Тен спортшы туралы кітап шығаруға дайындалуда. Мәнерлеп сырғанаушыны еске алу турнирлері өтіп, әйгілі спортшылар өз өнерлерін досы мен әріптесіне арнады. ҚР Мәдениет және спорт министрлігі Денис Тен атындағы мәнерлеп сырғанау академиясын ашуды жоспарлап отыр.
Жас мәнерлеп сырғанаушы мен Олимпиада чемпионының жетістіктері мен жарқын бейнесі қазақстандықтардың жүрегінде мәңгі қалады. Оның үлгісі өскелең ұрпақты жаңа жеңістерге ынталандыратын болады.
